KDADALAK: Atu hasa’e rendimentu familia no hakbi’it ekonomia grupu komunitariu sira, organizasaun Kdadalak Sulimutuk Institute (KSI) hamutuk ho organizasaun Empreza Di’ak fasilita formasaun “Negosiu Di’ak” ba membru grupu Rai Osan Ba Mudansa (ROMANSA) iha Suku Maubaralisa, Postu Administrativu Maubara, Munisipiu Liquiça.
Formasaun ne’e hala’o durante lron rua (2), hahú husi loron 1-2 Marsu 2023 no partisipante sira mai husi membru grupu haat (4) ne’ebé dadaun ne’e hala’o hela atividade “ROMANSA.” Grupu hirak ne’e maka hanesan, Grupu Moris Foun, Moris Kiak, Hadia Moris no Kulau Naroman.
Field Staff programa HAKBIIT Munisipiu Liquiça, Dircia Sanches iha ninia intervensaun hateten, objetivu formasaun negosi di’ak ne’e atu habelar no hametin abilidade membru grupu sira hodi bele kontribui ba dezenvolvimentu negosiu, ajuda komunidade realiza sira nia mehi kona ba hari negosiu nomós hadia pratika negosiu ki’ik iha nivel grupu no pesoal.
Nia haktuir, atividade ne’e hala’o bazeia ba mehi pesoal membru grupu ROMANSA, ne’ebé maioria rai osan hodi bele halo negosiu, tan ne’e KSI planeia hodi fasilita formasaun negoiu di’ak, ne’ebé apoiu husi parseiru Empresa Diak ho hanoin ida katak, atu kontribui hodi habelar no hametin abilidade atu kontribui ba dezenvolvimentu negosiu.
Liu husi formasaun Negosiu Diak ne’e atu fó espasu ba membru grupu feto vulneravel sira ne’ebé dadaun ne’e hasoru hela difikuldade kona ba kria rendimentu rasik, ho nivel ida ne’ebé Iliterasia ka sei limitadu no seidauk bele dezenvolve sira nia abilidade emprendedorismu hodi kria sira nia Negosiu ho diak, nune’e ho formasaun ne’e bele aumenta sira nia kapasidade kona ba hasae rendimentu.
Rezultadu ne’ebé sei atinje husi atividade ne’e, bele ajuda no fasilita membru Grupu ROMANSA sira iha Suku Maubaralisa hodi bele realiza mehi ida-idak nian liu husi hala’o negosiu ki’ik hodi bele hetan rendimentu ne’ebé di’ak liu.
Aliende ne’e, membru grupu sira bele ona hala’o sira nia atividade negosiu rasik, tanba bele aumenta tan sira nia kapasidade no habilidade ba negosiu nian.
Materia ne’ebé hato’o iha formasaun ba loron dahuluk nian maka hanesan, Difinisaun Negosiu, Kategoria Negosiu, prosesu saida maka presiza halo hodi nune’e negosiu bele hetan susesu nomós pratika kona ba oinsá bele hala’o atendimentu di’ak iha negosiu.
Iha biban ne’e, kria mós diskusaun grupu tuir atividade negosiu ida-idak nian liu husi hala’o identifikasaun ba material ne’ebé sira uza, atividade ne’ebé sira hala’o loron-loron nomós meus promosaun saida maka sira uza durante hala’o negosiu.
Entertantu membru grupu Hadia Moris, Anita da Silva Amaral hateten, liu husi formasaun ne’e membru grupu sira aprende kona ba oinsá bele hala’o negosiu di’ak, tanba durante ne’e sira hatene de’it mak negosiu ne’e atu faan sasan no hetan osan, maibé la hanoin kona ba oinsá atu halo jestaun ne’ebé di’ak no atendimentu ba kliente sira.
“Dadaun ne’e ami hala’o hela negosiu loke kios, maibé ami hatene de’it mak fa’an sasan, entaun ho formasaun ida ne’e loke mós ami nia hanoin kona ba oinsá bele halo atendimentu diak ba kliente, saida mak presiza halo to’o negosiu ne’e hetan susesu no oinsá bele halo jestaun di’ak iha negosiu,” informa Anita da Silva Amaral hafoin partisipa formasaun negosiu diak ba loron dahuluk nian iha centru hortikultura koperativa Haburas Kaisave, Suku Maubaralisa.
Total partisipante ne’ebé hola parte iha formasaun negosiu diak hamutuk ema na’in 16, ne’ebé kompostu husi mane ema na’in 4 no feto ema na’in 12. (**)
